Kukurydza jest jednym z chętniej uprawianych gatunków roślin rolniczych. Jej duża popularność wynika z małej ilości wjazdów w pole podczas sezonu wegetacyjnego oraz często zadowalających rezultatów ekonomicznych. W przypadku kukurydzy bardzo ważny jest prawidłowy dobór odmian do warunków glebowych oraz kierunku użytkowania. Szeroki wybór odmian pozwala na wysiew nasion kukurydzy o optymalnie dopasowanych cechach użytkowych do potrzeb gospodarstwa.
Na co uprawia się kukurydzę?
Uprawa kukurydzy prowadzona jest w dwóch skrajnych kierunkach, do których powinny być dostosowane odmiany, jeżeli w momencie siewu znane jest dokładny cel uprawy. Niestety nie zawsze jest to możliwe, zwłaszcza w gospodarstwach uprawiających kukurydzę z przeznaczeniem do produkcji kiszonki. Areał będący podstawową bazą surowca obsiewany jest odmianami na kiszonkę, natomiast na resztę powierzchni należy wybrać nasiona odmiany, która według danych hodowcy może mieć użytkowanie mieszane, jest to odmiana ziarnowa. W zależności od potrzeb określanych podczas sezonu wegetacyjnego odmiana może być zebrana wcześniej z przeznaczeniem jako surowiec do produkcji kiszonki lub pozostawiona do osiągnięcia dojrzałości pełnej.
Ziarno kukurydzy wykorzystywane jest do:
- przemiału, czyli produkcji mąki i kaszy
- bezpośredniego spożycia
- przygotowania pasz treściwych
- produkcji skrobi
- produkcji bioetanolu
W Polce przeważa przygotowanie kiszonki z kukurydzy z pociętych całych roślin jednak może być ona zrobiona również z wybranych jej części:
- nieodkoszulkowanych kolb (LKS)
- odkoszulkowanych kolb (CCM)
Liczba FAO, a długość wegetacji
Jednym z najważniejszych cech odmian kukurydzy obok kierunku użytkowania i wymagań glebowych jest liczba FAO. Jest ona przypisana do każdej odmiany i oznacza klasę wczesności kukurydzy, co w praktyce przekłada się na długość okresu wegetacyjnego niezbędnego do osiągnięcia dojrzałości zbiorczej. Określenie liczby FAO pozwala na możliwość dostosowania odmiany do sposobu użytkowania, rejonu uprawy oraz terminu siewu.
Ogólnie rzecz biorąc, wraz ze wzrostem liczby FAO zwiększa się genetyczny potencjał plonowania odmiany. Jednak w praktyce rolniczej ważna jest możliwość zbioru plonu, dlatego też w Polsce rzadkością jest uprawa odmian o FAO wyższym niż 300.
Warte wyjaśnienia jest, co oznacza kody 3 cyfr:
- pierwsza oznacza podstawową klasę wczesności
- druga o klasie wczesności w obrębie grupy głównej
- trzecia o kolorze ziarniaka: zero — kolor żółty, liczby nieparzyste — kolor biały
Liczba FAO stanowi cenną informację dla rolnika, ponieważ określa wczesność odmian i na jej podstawie podzielono jej na 4 klasy:
- odmiany wczesne — FAO do 220
- odmiany średnio — wczesne FAO 230 -250
- odmiany średnio — późne FAO 260 - 290
- odmiany późne — FAO powyżej 300
Szybkość oddawania wody podczas dojrzewania
Jedną z bardzo ważnych cech odmian kukurydzy na ziarno jest tzw. dry down, czyli szybkość oddawania wody przez ziarniaki w fazie dojrzałości pełnej. Niższa wilgotność w czasie zbioru przekłada się bezpośrednio na możliwość uzyskania wyższej ceny w skupie lub mniejsze zużycie energii niezbędne do suszenia ziarna kukurydzy do optymalnej wilgotności, pozwalającej na bezproblemowe przechowywanie.
Szybkość oddawania wody jest zróżnicowana w zależności od typu ziarniaka — szybszy spadek wilgotności ziarna można zaobserwować w przypadku odmian typu dent.
Dostosowanie odmiany do stanowiska
Kukurydza jest gatunkiem roślin uprawnych o elastycznych wymaganiach w stosunku do stanowiska glebowe. Osiągnięcie tego możliwe było dzięki zaawansowanym pracom hodowlanych, które pozwoliły na uzyskanie odmian o zróżnicowanych wymaganiach względem stanowiska. Tym samym na dobre gleby można wybrać odmiany na ziarno lub kiszonkę o bardzo wysokim potencjale plonowania, do którego realizacji niezbędna jest żyzna gleba. Natomiast na gorszych glebach można wysiać odmiany o mniejszych wymaganiach i o niższym potencjale plonowania, ale dających zadowalające rezultaty. Tu: https://osadkowski.pl/portal/agrotechnika/jaka-kukurydza-na-slabe-gleby/ dowiesz się więcej o tym, które odmiany kukurydzy sprawdzą się na słabszych glebach.
