44 mld zł – tyle według Krajowego Rejestru Długów na koniec 2022 r. wyniosło zadłużenie Polaków. Jednak Krajowy Rejestr Długów nie jest jedyną bazą o zadłużeniach. Od grudnia 2021 działa Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ). Czym właściwie jest KRZ i kto może się w nim znaleźć?
Krajowy Rejestr Dłużników a Krajowy Rejestr Zadłużonych
Jednym z najpopularniejszych rejestrów dłużników jest KRD. Zgłoszenia płatnika spóźniającego się z wpłatami może w tym przypadku dokonać przedsiębiorca, u którego powstała zaległość. Jeśli zaległość w spłacie wynosi 60 dni, a zadłużony nie zareagował w ciągu kolejnych 30 dni na otrzymane wezwanie do zapłaty, wierzyciel ma prawo zgłosić go do KRD. Co ważne, musi być też spełniony warunek wielkości zadłużenia – w przypadku osób prywatnych musi być to min. 200 zł, w przypadku firm – 500 zł. Właścicielem KRD jest Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
Rejestrem o podobnym charakterze, jednak zupełnie innych zasadach działania, jest Krajowy Rejestr Zadłużonych. KRZ powstał na mocy Ustawy z dnia 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych i funkcjonuje od grudnia 2021 r. KRZ ma formę platformy, która gromadzi informacje o osobach prywatnych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niebędących osobami prawnymi wobec których:
- są lub były prowadzone postępowania restrukturyzacyjne, upadłościowe oraz postępowania w sprawach orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej;
- była prowadzona egzekucja sądowa lub administracyjna i została ona umorzona z powodu jej bezskuteczności.
KRZ zawiera też dane o osobach, wobec których toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych za okres przekraczający 3 miesiące.
Organem prowadzącym KRZ jest Minister Sprawiedliwości.
KRZ – baza postępowań
Zasadniczym wyróżnikiem KRZ na tle innych rejestrów osób zadłużonych jest to, że dane w nim ujawnione są pozyskane na podstawie postępowań sądowych, postępowań prowadzonych przez organy do tego uprawnione (np. KAS, ZUS, urząd skarbowy) czy postępowań komorniczych. Cały rejestr bazuje na systemie teleinformatycznym i tym kanałem są pozyskiwane informacje o poszczególnych postępowaniach. Krajowy Rejestr Zadłużonych umożliwia również składanie za swoim pośrednictwem składać wnioski o ogłoszenie upadłości czy przesyłać pisma procesowe.
KRZ – kto może skorzystać
Krajowy Rejestr Zadłużonych udostępnia cztery warianty korzystania z serwisu. Portal Publiczny nie wymaga rejestracji i umożliwia bezpłatne przeglądanie i wyszukiwanie informacji o podmiotach wpisanych w rejestrze. Co ważne, ten wariant dostępu do bazy pozwala sprawdzić informacje o sobie samym. W przypadku sprawdzania osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, wyszukiwanie następuje na podstawie PESEL-u, NIP-u lub innego identyfikatora tej osoby, a nie po nazwisku.
Chcąc wykorzystać portal do składania wniosków i pism procesowych, należy skorzystać z wariantu Portalu Użytkowników Zarejestrowanych, do którego obsługi konieczne jest zarejestrowanie konta użytkownika. Rejestracja konta jest też konieczna w przypadku chęci pozyskania informacji dotyczących toku postępowania upadłościowego bądź restrukturyzacyjnego.
Pozostałe dwa warianty dostępu do bazy są dedykowane określonym odbiorcom: Rejestr dla Organów Administracji Publicznej oraz Portal Użytkowników Branżowych skierowany do syndyków, nadzorców czy zarządców wykonujących czynności w postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych.
Atutem Krajowego Rejestru Zadłużonych jest to, że gromadzi informacje nie tylko o aktualnie prowadzonych postępowaniach upadłościowych czy restrukturyzacyjnych, ale też o tych z przeszłości, które mogą być przestrogą dla potencjalnych kontrahentów.
KRZ – jak długo widnieje wpis?
Wpisy w KRZ są przechowywane do 10 lat. Okres ten jest liczony od daty prawomocnego zakończenia lub umorzenia postępowania upadłościowego/restrukturyzacyjnego. W niektórych przypadkach informacje w KRZ mogą być przechowywane krócej.
W przypadku dłużnika alimentacyjnego czy osoby, wobec której egzekucja komornicza była bezskuteczna, wpis widnieje przez 7 lat od daty jego zamieszczenia.
3-letni jest zaś okres przechowywania wpisu w Krajowym Rejestrze Zadłużonych postępowania upadłościowego, w którym zatwierdzono układ lub realizację planu spłaty wierzytelności (liczone od daty zatwierdzenia) oraz orzeczeń zakazu prowadzenia działalności gospodarczej (liczone od dnia upływu orzeczonego terminu).
